Czym jest metoda Montessori? Podstawowe założenia

Chcesz wiedzieć, na czym polega rewolucyjna pedagogika Marii Montessori? Przygotowaliśmy wpis, w którym zebraliśmy najważniejsze informacje na ten temat. Pokażemy Ci, jak ta metoda wspiera samodzielność i rozwój dziecka. Przeanalizujemy jej kluczowe elementy – od sensytywnych faz rozwoju maluchów, po znaczenie środowiska, w którym pracują. Zobacz, jak metoda Montessori może zmienić sposób nauki i rozwoju Twoich podopiecznych!

Kim była Maria Montessori?

Maria Montessori, włoska lekarka i pedagog żyjąca na przełomie XIX i XX wieku, zrewolucjonizowała sposób myślenia o edukacji dzieci. Swoją karierę rozpoczęła od pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami, by później rozszerzyć swoje metody na dzieci zdrowe. Odkryła, że wielu najmłodszych uznawanych za niezdolnych do nauki po prostu potrzebuje odpowiedniego podejścia i stymulacji. Tak narodziła się pedagogika Montessori, której fundamentem jest wiara w samodzielność i wewnętrzny potencjał każdego dziecka.

Podstawowe założenia metody Montessori

Fazy wrażliwe (sensytywne) dziecka

Montessori zauważyła, że dzieci przechodzą przez określone fazy rozwoju, w których są szczególnie wrażliwe na naukę różnych umiejętności. I tak np. do 3. roku życia dzieci absorbują wszystko z otoczenia, które jest tak ważne szczególnie w najmłodszych latach, a do 6. roku życia zaczynają selekcjonować informacje.

Ta świadomość pozwala na zapewnienie odpowiedniego otoczenia dla malucha oraz na dostosowanie nauki do indywidualnych etapów rozwoju dziecka. W założeniach pedagogiki Montessori niezwykle ważna jest obserwacja dziecka — jego faz i gotowości do nauki. Dzięki temu można indywidualnie dostosować materiał, z jakim pracuje.

Polaryzacja uwagi

Gdy działania odpowiadają fazom wrażliwym dziecka, może ono skupić się na zadaniu z większym zainteresowaniem i na dłuższy czas.

Wolność wyboru

Dzieci mają możliwość wyboru aktywności, z kim i gdzie będą pracować, co wzmacnia ich samodzielność i odpowiedzialność. Przedszkolaki mogą pracować zarówno przy stolikach, jak i w określonych miejscach w sali, np. na dywanie.

Obecność w grupie dzieci w różnym wieku

Praca w grupach mieszanych wiekowo sprzyja wspólnemu rozwojowi i uczeniu się od siebie nawzajem. Co więcej, w takich grupach mogą pracować ze sobą rodzeństwa. Zróżnicowanie wiekowe nie przeszkadza dzieciom w pracy. Wręcz przeciwnie — w końcu i tak obserwujemy i podążamy za rozwojem dziecka. Nie określamy zadań względem wieku, a względem fazy i etapu rozwoju dziecka.

Brak kar i nagród

Rozwój dziecka odbywa się naturalnie, bez zewnętrznych bodźców. Pedagogika Montessori spotyka się tu z pozytywną dyscypliną, która daje narzędzia uzupełniające.

Samodzielność to podstawa

Metoda Marii Montessori kładzie duży nacisk na przygotowanie dzieci do samodzielnego życia, poprzez praktyczne zadania i decyzje. Daje dzieciom więcej możliwości oraz samodzielności w myśleniu. Zajęcia odbywają się na zasadach indywidualnej pracy z materiałem, dostosowanym do potrzeb.

Materiał do pracy w przedszkolu montessoriańskim

W przedszkolu montessoriańskim nie znajdziesz tradycyjnych zabawek. Zamiast tego starannie zaprojektowane materiały edukacyjne, które mają zadanie wspierać rozwój dziecka w sposób holistyczny. Są one wykonane z naturalnych, najczęściej dobrej jakości surowców i prezentowane w sposób przemyślany, by zachęcić dzieci do samodzielnej nauki.

Jaki jest nauczyciel montessoriański?

Rola nauczyciela w pedagogice Montessori to przede wszystkim bycie towarzyszem i obserwatorem. Nauczyciel jest wrażliwy na potrzeby dzieci, zapewnia im bezpieczne środowisko i delikatnie prowadzi proces ich edukacji, pozwalając dzieciom na maksymalną samodzielność.

Otoczenie wychowanków przedszkola montessoriańskiego

Z założenia ściany w sali powinny być jasne np. białe, szare lub zielone. W przedszkolu montessoriańskim króluje minimalizm, prostota, natura i estetyka. Nauczyciel obserwuje i w zależności od potrzeb dzieci zmienia aranżację, by dobrze czuły się w sali. Otoczenie ma „żyć pod okiem nauczyciela” i nie może być przebodźcowane, ale dostosowane do dziecka, w celu zwiększenia samodzielnego wykorzystania potencjału pomieszczenia.

Jeśli interesuje Cię, jak praktycznie zastosować jej zasady w domu czy placówce edukacyjnej, to idealna okazja, by poszerzyć swoją wiedzę. Koniecznie nasz zobacz MEGA pakiet Montessori.