Lęk u dzieci, choć często postrzegany negatywnie, jest naturalną częścią rozwoju emocjonalnego. Przeczytaj ten artykuł, a i Ty oswoisz się z tą emocją. Dowiesz się, co dokładnie oznacza lęk u dzieci. Nauczysz się rozpoznawać jego różne obawy i poznasz sprawdzone techniki radzenia sobie z lękiem u dziecka.
Czym jest lęk i kiedy może być problemem?
Lęk to naturalna emocja, która ma swoje głębokie korzenie w ludzkiej psychice. Jest reakcją na wyobrażenie niepewnych sytuacji, które mogą się zdarzyć. Jak każda emocja, niesie ze sobą informacje i może służyć jako sygnał ostrzegawczy.
Mówiąc prościej, lęk pomaga zauważać (funkcja sygnalizująca) i unikać zagrożeń, podejmując odpowiednie działanie, np. walkę lub ucieczkę (funkcja mobilizująca).
Lęk, który czasem odczuwa każdy człowiek w różnych sytuacjach, nie jest problemem. Jednak, gdy jest zbyt intensywny lub utrzymuje się zbyt długo, może się nim stać. Właśnie wtedy należy podjąć odpowiednie kroki i po prostu pomóc dziecku lub dorosłemu go przezwyciężyć.
Jak rozpoznać lęk u dzieci?
Kluczowe do rozpoznania lęku u dziecka jest zrozumienie tej emocji. Dzięki temu masz szansę szybciej (lub w ogóle) zauważyć, że dziecku ciężko poradzić sobie z tą emocją. Dopiero wtedy będziesz w stanie skutecznie pomóc.
Warto wiedzieć, że lęk objawia się na kilka sposobów, związanych z aspektem:
- somatycznym, np. poprzez odczuwanie fizycznego dyskomfortu, np. bólu brzucha czy głowy,
- emocjonalnym, co oznacza, że dzieci mogą być bardziej płaczliwe lub wycofane,
- poznawczym, czyli poprzez pesymistyczne wyobrażenia tego, co może się zdarzyć,
- behawioralnym, objawiającym się np. obgryzaniem paznokci, kręceniem włosów, milczeniem czy unikaniem określonych sytuacji, np. udziału w niektórych zabawach grupowych.
Jak radzić sobie z lękiem? Przydatne wskazówki
Aby skutecznie pomóc dziecku radzić sobie z lękiem niezbędna jest odpowiednia komunikacja między rodzicem a opiekunem. Tylko wtedy, kiedy wychowawca będzie świadomy tego, że dziecko odczuwa nadmierny lęk oraz tego, czym on jest spowodowany, będzie mógł podjąć odpowiednie działania.
W przypadku, gdy rodzic wdraża już konkretne metody radzenia sobie z lękiem u dziecka, o tym również powinien poinformować opiekuna. Dzięki temu wychowawca będzie wiedział, co jest dobre dla dziecka i jakie techniki może stosować, by mu pomóc.
Pokaż, że się nie boisz
Jeśli widzisz, że dziecko odczuwa lęk, pokaż mu, że Ty się tego nie boisz. Jednak zanim to zrobisz, upewnij się, że faktycznie tak jest. Że lęk dziecka, nie jest Twoim lękiem i nie odczuwasz podobnych obaw. Tylko wtedy staniesz się dla dziecka superhero, a Twoja odwaga może okazać się nieocenionym wsparciem.
Okaż wsparcie i zrozumienie
Czasami wystarczy złapanie za rękę, przytulenie, pogłaskanie po głowie czy spokojne siedzenie obok dziecka przez kilka minut. Innym razem skuteczne okażą się techniki relaksacyjne, których możesz uczyć grupę podczas codziennych zajęć, np. głębokie oddychanie. Wszystko zależy od tego, jakie jest dziecko i co jest dla niego dobre oraz na co pozwalają jego rodzice.
Chcesz dowiedzieć się więcej o skutecznych metodach pracy z dziećmi, które doświadczają lęku? Zastanawiasz się, dlaczego niektóre dzieci boją się bardziej niż inne? Szukasz więcej inspiracji lub konkretnych technik, które pomogą Ci lepiej wspierać podopiecznych? Zobacz naszą ofertę specjalną!